Protestantse Gemeente Nieuwegein Noord

Reformatie

De geschiedenis van de kerk van de hervorming in Jutphaas begint in 1584 met de aanstelling van de eerste predikant. Gebruik wordt gemaakt van de bestaande (voorheen katholieke) kerk op het Kerkveld.

Kerk op het Kerkveld (? - 1820)

Kopergravure 1744 (J. de Beijer / H. Spilman); uit collectie Historische Kring Nieuwegein

In 1820 neemt de hervormde gemeente de Dorpskerk aan de Nedereindseweg in gebruik.

Dorpskerk Nedereindseweg (1820)

dkint

Interieur 1959-2016; voor die tijd was er een middenvak met twee zijvakken

In 1927 wordt naast de kerk het verenigingsgebouw ’t Geinlicht gebouwd.

De verbinding met de kerk stamt uit 1992; het gebouw is toen ook uitgebreid met zalen aan de achterzijde

De Afscheiding en Doleantie gaan aan Jutphaas voorbij. Na de Doleantie ontstaat wel een Gereformeerde Kerk in Vreeswijk (1887), met ook leden in Jutphaas.

Toenadering

De eerste toenadering tussen hervormden en gereformeerden dateert uit de jaren zestig van de twintigste eeuw. Er wordt (samen met kerkgemeenschappen in de regio) overlegd over maatschappelijke vraagstukken. En vanaf het moment dat duidelijk wordt dat Jutphaas en Vreeswijk sterk zullen groeien overleggen beide kerkgemeenschappen samen met de burgerlijke overheid over de plaats van een nieuw kerkgebouw.

Vanaf eind 1964 gaan gereformeerden ook eigen diensten houden in Jutphaas. Ze huren daarvoor de Dorpskerk. Behalve één gezamenlijke dienst op kerst 1965 blijven het aparte diensten. Iets later worden in de Gereformeerde Kerk twee wijkgemeenten gevormd en wijzigt de naam in ‘Gereformeerde Kerk Vreeswijk-Jutphaas’.  Na de samenvoeging van de gemeenten Vreeswijk en Jutphaas tot Nieuwegein gaat de kerk verder onder de naam Gereformeerde Kerk van Nieuwegein.

In 1970 besluiten hervormden en gereformeerden nauw samen te werken, onder meer in de opvang van nieuw-ingekomenen. Ook zullen gezamenlijke jeugddiensten worden gehouden en worden de avonddiensten gezamenlijke diensten. Naar de mogelijkheden van die tijd zijn dat diensten die afwisselend onder verantwoordelijkheid van de hervormde of de gereformeerde kerkenraad worden gehouden. Iets later, in 1973 wordt besloten tot kanselruil (de hervormde predikant gaat voor in de gereformeerde dienst en omgekeerd).

Groeikern

Met het oog op de groei koopt de Gereformeerde Kerk een houten noodkerk, die eerder gebruikt was in Vlaardingen-Holy en Schiedam-Kethel. Deze wordt geplaatst op het terrein waar nu het Leger des Heils zijn gebouw heeft. In september 1971 wordt dit gebouw, De Ark, in gebruik genomen. Hiermee stoppen de gereformeerde diensten in de Dorpskerk.

De Ark (1970-1977)

Collectie Historische Kring Nieuwegein

Ondertussen wordt doorgewerkt aan plannen voor een nieuw gezamenlijk kerkgebouw. Dit resulteert in de bouw van De Bron. Begin 1977 wordt deze in gebruik genomen door hervormden en gerreformeerden gezamenlijk.

De Bron (1977-2015)

De hervormde gemeente heeft op dat moment twee kerkgebouwen: de Dorpskerk en De Bron; de gereformeerden verlaten de Ark en hebben De Bron als enige kerkgebouw. Eind 1977 wordt de hervormde gemeente officieel ingedeeld in twee wijkgemeenten: rond de Dorpskerk (wijkgemeente Jutphaas-Wijkersloot) en rond De Bron (wijkgemeente Batau-Doorslag).

De hervormde gemeente heeft in verband met de groei van de gemeente besloten tot uitbreiding van het aantal predikanten. Eind december 1976 wordt de tweede predikant bevestigd. Ook de gereformeerden besluiten tot uitbreiding. In 1977 komt een tweede predikant, die zijn werkterrein in Nieuwegein-Zuid krijgt, en in 1979 een derde predikant, die met de andere predikant het werk in Nieuwegein-Noord toegewezen krijgt. Mee vanwege de steeds verdere samenwerking in Zuid met de hervormde deelgemeente Dijkveld wordt besloten de Gereformeerde Kerk te splitsen in twee zelfstandige gemeenten. Eind 1983 is de Gereformeerde Kerk van Nieuwegein-Noord een feit.

Verdere samenwerking en eenwording

Het feit dat de Dorpskerk exclusief hervormd is, leidt ertoe dat de gemeente rond de Dorpskerk wat buiten samenwerking van hervormden en gereformeerden komt te liggen. Hierin komt verandering als de Gereformeerde Kerk in 1987 besluit om ook twee wijkgemeenten te vormen, rond De Bron en rond de Dorpskerk. Vanaf 1988 maakt deze laatste wijkgemeente ook gebruik van de Dorpskerk. Alle diensten worden onder gezamenlijke verantwoordelijkheid gehouden.

Door de gelijke structuur komt er een natuurlijker mogelijkheid tot samenwerking rond beide kerkgebouwen. Vanaf die tijd wordt gewerkt aan verdere toenadering. In 1994 wordt officieel een federatie gesloten, met één algemene kerkenraad en vier wijkkerkenraden. In 2004 wordt besloten om een vacature niet meer te vervullen en verder te gaan als één gemeente. De drie predikanten krijgen een eigen sectie en hebben niet meer een eigen wijkkerk.

Op 27 oktober van dat jaar verenigen beide gemeenten zich tot één van de eerste protestantse gemeenten: de Protestantse Gemeente te Nieuwegein-Noord.

Krimp

De krimp, waardoor besloten werd om de vacature in 2004 niet meer te vervullen zet zich verder voort. In 2015 wordt besloten om de ontstane vacature niet te vervullen en ook één van de kerkgebouwen af te stoten. De keus valt op De Bron. Het gebouw wordt verkocht aan de Nieuw-Apostolische Kerk te Utrecht. Eind december is in een dienst afscheid genomen van het gebouw.

Dorpskerk en Geinlicht zijn in 2016 grondig verbouwd en begin 2017 opnieuw in gebruik genomen. Klik hier voor een special over de verbouwing.

dkintnw

Interieur Dorpskerk vanaf 2017

Voor het overzicht is gebruik gemaakt van
J. Schut, Vier eeuwen geschiedenis van de ‘Dorpskerk’ in Jutphaas (Nieuwegein 1995)
J. Schut, Honderd jaar Gereformeerde Kerk Vreeswijk/Jutphaas (Nieuwegein) 1887-1987 (Nieuwegein 1987).

Gemeentepredikanten vanaf 1960

Hervormde predikanten

Ds. H.J. ter Maat (1954-1968)
Ds. J. van der Hoek (1968-1983) vanaf 1976 wijkgemeente Jutphaas
Ds. N.H. Kuipéri (1976-1985) wijkgemeente Batau-Doorslag
Ds. K. van der Sluijs (1985-1992) wijkgemeente Jutphaas
Ds. H.W. van den Toorn (1986-1996) wijkgemeente Batau-Doorslag
Ds. J. Nauta (1994-[2005]; wijkgemeente Jutphaas
Ds. I. Hoek (1998- ) wijkgemeente Batau-Doorslag

Gereformeerde predikanten 

Ds. C.G. Mak (1956-1962)
Ds. S.E. Wesbonk (1964-1967)
Ds. R.E. van der Wal (1969-1973)
Ds. G. Dijkstra (1974-1984)
- vanaf 1978 wijkgemeente Noord (sinds 1983 GK Nieuwegein-Noord)
Ds. F.T. Bos (1979-[2005] 
wijkgemeente Noord (sinds 1983 GK Nieuwegein-Noord)
-  sinds 1987: wijkgemeente Bron
Ds. H.C. Pasterkamp (1987-2002) wijkgemeente Dorpskerk

Protestantse predikanten (vanaf midden 2004)

Ds. F.T. Bos ([1979]-2005)
Ds. J. Nauta ([1994]-2005)
Ds. I. Hoek ( [1998]-       )
Ds. H. de Rivecourt (2006-2021)
Ds. W. Reedijk (2006 – 2015)
Ds. R. Six (2024-     )

 

© 2024 PGNN - Protestantse Gemeente Nieuwegein Noord